Hand-out BOA-Examen.nl:

Informatie in voorbereiding op het BOA Basis Praktijkexamen

Leestijd: 9 minuten

Punt 0
Neemt informatie op en past deze gericht toe

Uitleg: Het gericht opnemen en toepassen van informatie kan in verschillende situaties van belang zijn, bijvoorbeeld in het kader van toezicht en handhaving, opsporing en vervolging van strafbare feiten, of bij de uitvoering van een bepaalde taak of opdracht. Een goede informatievoorziening en -verwerking is essentieel voor een effectieve en efficiënte aanpak van problemen en het nemen van beslissingen.
Het opnemen van informatie kan bijvoorbeeld door goed te luisteren naar de briefing van de examinator en het uitvoeren van waarnemingen. Het gericht toepassen van informatie houdt in dat de informatie die is verzameld, wordt gebruikt om een bepaalde taak of opdracht uit te voeren, zoals het opstellen van een proces-verbaal of het nemen van een beslissing. Het is daarbij belangrijk om de informatie kritisch te beoordelen en te verifiëren, en alleen die informatie te gebruiken die relevant is voor de betreffende taak of opdracht.

Punt 1
Spreekt de verdachte/betrokkene met overtuiging aan

Het is belangrijk dat de verdachte/betrokkene op een respectvolle manier wordt aangesproken, waarbij de toon neutraal blijft en er geen vooroordelen worden geuit. Het is belangrijk om de verdachte/betrokkene met overtuiging aan te spreken, om duidelijk en helder te communiceren over de situatie en de mogelijke gevolgen. Het is daarnaast ook belangrijk om te luisteren naar de reactie van de verdachte en eventuele emoties serieus te nemen

Punt 2
Legt duidelijk uit waarom hij de verdachte/betrokkene aanspreekt en meldt dat verdachte bekeuring krijgt

Het is belangrijk dat een BOA bij het aanspreken van een verdachte/betrokkene duidelijk en helder communiceert. De BOA legt uit waarom de verdachte/betrokkene wordt aangesproken en wat de reden is voor de bekeuring. Het is daarbij van belang dat de BOA rustig blijft en niet oordeelt over de persoon. Door de verdachte met respect en beleefdheid te behandelen, kan de situatie de-escaleren en voorkomt de BOA dat de verdachte agressief of defensief reageert. Het is ook van belang dat de BOA de verdachte de ruimte geeft om zijn of haar verhaal te doen en eventuele vragen te stellen. Zo kan de verdachte begrijpen waarom hij of zij een bekeuring krijgt en kan de BOA mogelijke misverstanden wegnemen.

Punt 3 (Cruciaal)
Onderzoekt en benoemt strafbaar feit juist en legt uit waarom het strafbaar is gesteld

Als een BOA een strafbaar feit vermoedt, is het van belang dat hij dit feit zorgvuldig onderzoekt en benoemt. Hij moet daarbij de juiste wettelijke delictsomschrijving vinden en deze duidelijk aan de verdachte uitleggen. Zo kan de verdachte begrijpen waarom zijn gedrag als strafbaar wordt beschouwd en kan hij zich verdedigen als hij het er niet mee eens is.
Het is daarbij belangrijk dat de BOA de wettelijke kaders goed kent en begrijpt.
Hij moet kunnen uitleggen waarom bepaald gedrag als strafbaar wordt beschouwd en welke elementen daarvoor precies nodig zijn. Ook moet hij kunnen aangeven welke straf er op het strafbare feit staat en op welke manier de verdachte eventueel nog in bezwaar kan gaan tegen de beschuldiging. Als de BOA deze zaken goed heeft onderzocht en kan uitleggen aan de verdachte, kan dit bijdragen aan een rechtvaardige afhandeling van de zaak.

Punt 4
Spreekt verstaanbaar en duidelijk en houdt contact met de verdachte

Als een BOA een verdachte aanspreekt, is het belangrijk dat hij of zij verstaanbaar en duidelijk spreekt, zodat de verdachte begrijpt wat er aan de hand is en wat er van hem of haar wordt verwacht. Daarnaast is het belangrijk dat de BOA contact houdt met de verdachte door bijvoorbeeld oogcontact te maken en vragen te stellen om te achterhalen wat er precies is gebeurd. Op deze manier kan de BOA de situatie beter inschatten en de juiste vervolgstappen nemen.

Punt 5
Straalt door houding, gedrag en taalgebruik gezag uit

Het uitstralen van gezag door een BOA is belangrijk voor het handhaven van de openbare orde en veiligheid. Een BOA kan gezag uitstralen door middel van zijn of haar houding, gedrag en taalgebruik. Dit kan bijvoorbeeld door het dragen van een uniform, het zelfverzekerd overkomen en het consequent en rustig handelen. Ook het gebruik van de juiste toon en woorden kan bijdragen aan het uitstralen van gezag. Het is daarbij belangrijk dat de BOA zich bewust is van zijn of haar rol en verantwoordelijkheden en deze op een professionele en integere manier invult. Probeer ambtelijk taalgebruik te vermijden.

Punt 6 (Cruciaal)
Reageert de-escalerend en geeft ruimte voor de reactie van de verdachten

De-escalerend optreden verwijst naar een aanpak waarbij de nadruk ligt op het voorkomen van conflicten en het verminderen van spanningen, in plaats van het gebruiken van geweld of autoriteit om een situatie te beheersen. Bij de-escalerend optreden wordt er geprobeerd om een situatie te kalmeren en te stabiliseren door middel van communicatie, begrip en respect voor de betrokkenen. Dit kan bijvoorbeeld inhouden dat de betrokken partijen gehoord worden, dat er naar hun zorgen en belangen wordt geluisterd en dat er gezocht wordt naar creatieve oplossingen om het conflict te verminderen. Het doel van de-escalerend optreden is om te voorkomen dat een situatie escaleert en dat er uiteindelijk geweld moet worden gebruikt om de situatie onder controle te krijgen. Het wordt met name toegepast in situaties waarbij het gaat om dreigende of potentiële conflicten, bijvoorbeeld in de openbare orde handhaving of bij conflicten tussen individuen of groepen.
Voorbeeld: Ik zie en ik hoor dat u boos bent. Ik snap dat het niet leuk is om een bekeuring te krijgen en dat u nu het gevoel heeft alsof u een crimineel bent. Dat hoor ik u ook zeggen. Het is inderdaad vervelend voor u.

Punt 7 (Cruciaal)
Reageert passend op de reactie van de verdachte

Wanneer de verdachte reageert op de aanspreking en/of bekeuring, is het belangrijk dat de BOA hierop passend reageert. Dit betekent dat de BOA rustig en beleefd blijft en de verdachte de ruimte geeft om zijn of haar verhaal te doen. De BOA luistert aandachtig en vat eventueel samen wat de verdachte heeft gezegd om te laten zien dat hij of zij begrijpt wat er is gezegd. Vervolgens kan de BOA uitleggen waarom de overtreding toch strafbaar is en waarom er een bekeuring is uitgeschreven.
Het is belangrijk dat de BOA professioneel blijft en niet persoonlijk wordt, ook als de verdachte emotioneel of agressief reageert. Benoem dan wel de emotie. Voorbeeld: Ik hoor dat u er boos van wordt of ik zie dat u daarvan schrikt.

Punt 8
Toont juist evenwicht tussen empathie en zakelijkheid

Het tonen van een juist evenwicht tussen empathie en zakelijkheid is belangrijk in het contact met de verdachte. Empathie kan helpen om de verdachte op zijn gemak te stellen en de situatie te de-escaleren, terwijl zakelijkheid nodig is om de wet te handhaven en de verdachte op zijn verantwoordelijkheden te wijzen. Het is daarom belangrijk om op een respectvolle manier met de verdachte om te gaan, zonder afbreuk te doen aan de zakelijke boodschap die moet worden overgebracht.
Voorbeeld: U biedt vandaag uw huisvuil aan terwijl dat alleen op ….dag mag. Ik kan mij voorstellen dat dit voor u lastig is, als u morgen met vakantie bent. Zal ik u uitleggen waarom het vandaag niet mag worden aangeboden?

Punt 9 (Cruciaal)
Vraagt naar ID-bewijs en verifieert ID-gegevens

Wanneer een BOA of toezichthouder iemand aanspreekt, is het belangrijk om de identiteit van de persoon te controleren. Dit gebeurt meestal door te vragen naar een identiteitsbewijs (ID-bewijs) en de gegevens op het ID-bewijs te verifiëren. De BOA of toezichthouder kan bijvoorbeeld vragen om het ID-bewijs te laten zien en de persoonsgegevens te vergelijken met andere informatie (zoals een database). Het is van belang om deze stap zorgvuldig uit te voeren, zodat er geen twijfel bestaat over de identiteit van de persoon. Noteer tijdens de controle het nummer van het document, welk document het is en of het een man of vrouw betreft.
Voorbeeld: Ik wil graag uw identiteit vaststellen. Daarvoor wil ik graag uw identiteitsbewijs ter inzage. Ik noteer het documentnummer, ik zie dat u het bent op de foto. Ik wil ook graag nog uw adresgegevens.

Punt 10 (Cruciaal)
Sanctioneert op de juiste manier (geeft cautie, wijst op rechts- en verhoorbijstand en bijbehorende mededelingen, geeft correcte informatie op het gepaste moment en in logische volgorde / gestructureerde wijze)

Het sanctioneren op de juiste manier houdt in dat de BOA de verdachte op de hoogte stelt van zijn rechten en plichten. Hierbij moet de BOA:

  • De cautie geven: dit is de mededeling aan de verdachte dat deze niet tot antwoorden verplicht is en dat alles wat wordt verklaard gebruikt kan worden als bewijsmiddel en eventueel tegen zichzelf gebruikt kan worden. Er wordt vaak gezegd: U hoeft niet mee te werken aan uw eigen veroordeling. Feitelijk is deze tekst niet juist want een veroordeling is het pas wanneer een rechter een uitspraak doet. Deze tekst kan en mag wel gebruikt worden op het examen. De cautie moet gegeven worden voordat de verdachte verhoord wordt.
  • Wijzen op recht op rechtsbijstand, consultatierecht en verhoorbijstand: de verdachte heeft het recht om zich voorafgaand en tijdens de verklaring te laten bijstaan door een advocaat. Als de verdachte geen advocaat heeft, moet de BOA hem informeren over de mogelijkheid om een advocaat te raadplegen. Ook moet de BOA de verdachte wijzen op het recht op verhoorbijstand door een tolk als de verdachte de Nederlandse taal niet voldoende beheerst. (Dit laatste is voor het examen n.v.t.)
    Als de verdachte geen gebruik maakt van zijn recht op verhoorbijstand dan is de BOA verplicht de verdachte de mogelijke (nadelige) gevolgen mede te delen en tevens het recht om op deze beslissing te allen tijde terug te kunnen komen. Een direct gevolg is dat de verdachte dus u geen deskundige begeleiding heeft bij het afleggen van een eventuele verklaring. Mocht de verdachte zich gedurende dit verhoor of bij een eventueel volgend verhoor zich bedenken, dan mag deze hierop terugkomen. Dus aangeven dat de verdachte alsnog gebruik wil maken van de verhoorbijstand.
  • Correcte informatie geven op gepast moment: de BOA moet de verdachte op de hoogte stellen van de aard en de ernst van het strafbare feit waarvan hij verdacht wordt
  • Structuur aanbrengen: de BOA moet de informatie op een duidelijke en gestructureerde wijze aan de verdachte geven, zodat de verdachte begrijpt wat er van hem wordt verwacht. Het is belangrijk om de verdachte niet te overrompelen met te veel informatie, maar deze stap voor stap te geven en te kijken of de verdachte het begrijpt.

Punt 11 (Cruciaal)
Vraagt en noteert verklaring correct

Als een BOA een verklaring vraagt aan een verdachte, is het belangrijk om dit correct te doen. Hieronder staan enkele aandachtspunten:

  1. Stel duidelijke vragen: Stel vragen die voor de verdachte begrijpelijk zijn en die duidelijk en concreet zijn geformuleerd. Vermijd suggestieve vragen zoals; U wist wel dat het niet mocht, toch? Stel de vraag: Wist u dat het vandaag niet mocht worden aangeboden?
  2. Noteer de verklaring: Schrijf de verklaring op of typ deze uit op een computer. Zorg dat de verklaring volledig en correct is en zoveel mogelijk in de eigen bewoording van de verdachte. Zorg dat de verdachte deze kan lezen en begrijpen.
  3. Vraag om correcties: Laat de verdachte de verklaring lezen en vraag of deze correct is. Als de verdachte wijzigingen wil aanbrengen, zorg dan dat deze worden aangebracht en dat de verdachte de verklaring opnieuw leest. Voorbeeld: Ik heb als uw verklaring opgeschreven…… is dit juist?
  4. Vraag om ondertekening: Vraag de verdachte om de verklaring te ondertekenen. Als de verdachte weigert te ondertekenen, noteer dit dan in het proces-verbaal. (Dit is n.v.t. op het examen)

Het is belangrijk dat de verbalisant tijdens het noteren van de verklaring nauwkeurig te werk gaat en ervoor zorgt dat de verklaring volledig en correct is. Ook is het belangrijk dat de verdachte begrijpt wat er van hem wordt gevraagd.

Punt 12
Benoemt mogelijkheid verzet/bezwaar

Wanneer een verdachte een strafbeschikking of boete ontvangt, heeft deze het recht om hiertegen in verzet/bezwaar te gaan. Dit betekent dat de verdachte binnen 14 dagen na ontvangst van de strafbeschikking of boete schriftelijk verzet/bezwaar kan indienen bij de officier van justitie.
Het is belangrijk dat de BOA de verdachte hierop wijst en dit duidelijk communiceert tijdens het geven van het proces-verbaal.

Punt 13
Bereikt resultaat, stopt het strafbare feit

Als een BOA het strafbare feit heeft gestopt, is dat inderdaad het bereiken van het gewenste resultaat. Sta het niet toe dat de verdachte zijn probleem, jouw probleem maakt. Eventuele algemene oplossing is altijd denkbaar tegen een geldelijke betaling. Voorbeeld: U vraagt mij de vuilniszak voor u weg te halen. Dat kan ik door de gemeente laten regelen, echter de kosten daarvan zijn voor uw rekening. Als u het zelf oplost is dit allicht goedkoper.

Punt 14 (Cruciaal)
Rondt het gesprek af en komt niet terug op eerdere escalatie

Als het strafbare feit is gestopt en de benodigde stappen zijn genomen, rondt de Boa het gesprek op een professionele manier af. Het is belangrijk om eventuele vragen van de verdachte te beantwoorden en deze te informeren over de verdere afhandeling van de zaak. Daarnaast is het van belang om niet terug te komen op eerdere escalaties en het gesprek op een rustige en respectvolle manier af te sluiten. Voorbeeld: Ik dank u voor uw tijd en het gesprek.

Punt 15
Houdt de veiligheid in acht

Bij sanctionerend optreden is het belangrijk om altijd de veiligheid in acht te houden, zowel die van de verdachte als die van de omgeving en de betrokkenen. Dit betekent dat de BOA de situatie voortdurend goed in de gaten houdt en eventuele risico’s inschat en minimaliseert. Zorg dat er altijd minimaal 1 tot 1.5 armlengte tussen jou en de verdachte is. Als de verdachte zit benader dan vanuit de zijkant en niet frontaal!

Punt 16 (Cruciaal)
Levert correct proces-verbaal aan

Het correct opstellen van een proces-verbaal is essentieel voor een goede afhandeling van een strafzaak. Hieronder staan enkele belangrijke aspecten die bij het opstellen van een proces-verbaal in acht genomen moeten worden:

  1. Objectiviteit: het proces-verbaal moet een objectief verslag zijn van wat er gebeurd is, zonder persoonlijke meningen of interpretaties.
  2. Volledigheid: het proces-verbaal moet alle relevante feiten of omstandigheden bevatten die van belang zijn voor de zaak.
  3. Juistheid: de feiten of omstandigheden die in het proces-verbaal worden beschreven moeten kloppen en overeenkomen met de werkelijkheid.
  4. Duidelijkheid: het proces-verbaal moet begrijpelijk zijn voor alle betrokkenen, inclusief de rechter, officier van justitie en advocaten.
  5. Chronologische volgorde: het proces-verbaal moet in chronologische volgorde beschrijven wat er gebeurd is.
  6. Correct taalgebruik: het proces-verbaal moet opgesteld worden in correct Nederlands, zonder taalfouten of spelfouten.

Het opstellen van een proces-verbaal is een belangrijke taak van de BOA. Een goed proces-verbaal kan het verschil maken in een strafzaak en zorgen voor een succesvolle vervolging van de verdachte.

Studiemiddelen

Naast deze gratis handout bieden we ook andere studiemiddelen aan, zoals de BOA-Compact. Hierin vind je alle informatie die je nodig hebt om je examen succesvol af te leggen. Heb je nog vragen? Verken dan onze zelfstudietrainingen, die een breed scala aan onderwerpen behandelen. Loop je toch nog ergens tegenaan? Maak dan gebruik van ons gratis online vragenuur met een ervaren docent, dat plaatsvindt op de 1e en 3e woensdag van elke maand. Ook kun je een persoonlijke 1-op-1 bijles boeken en onze trainingen over persoonlijke groei bekijken.

Chat gratis 24/7 met docent Rob!

Virtueel docent Rob Ai wordt steeds beter! Vraag hem 24/7 al jouw leervragen. Klik rechtsonderin op Rob om een gratis chat te starten.